ΛΕΥΚΑΔΑ: Η “ΚΥΡΙΑ” ΤΩΝ ΧΡΩΜΑΤΩΝ

Αρχοντικά αριστοκρατικών οικογενειών με νεοκλασικό και αναγεννησιακό ρυθμό που στεγάζουν μουσεία και πολιτιστικά ιδρύματα. Πολύχρωμα, λαμαρινένια σπίτια με ξύλινα μπαλκόνια στα λιθόστρωτα καντούνια της παλιάς πόλης. Η καρδιά της πόλης χτυπά στον λιθόστρωτο πεζόδρομο της οδού Δαίρπφελντ, η ψυχή της βρίσκεται στους κατοίκους της και η ανάσα της στους τροχούς των ποδηλάτων. Η πλατεία των ποιητών από τη μια, η λαϊκή αγορά από την άλλη. Όλα αυτόνομα, όλα αλληλένδετα, ολοκληρώνονται με τις εκκλησίες σε ρυθμό μπαρόκ.

Κτισμένη πάνω σε μια γλώσσα γης που εισβάλλει στη θάλασσα, η πόλη της Λευκάδας υπάρχει σαν πρωτεύουσα του νησιού από το τέλος του 17ου αιώνα, όταν οι Τούρκοι αποχωρούν (το νησί είναι το μοναδικό του Ιονίου που γνώρισε την Τουρκοκρατία) αφήνοντας την πόλη στα χέρια του Φραγκίσκου Μοροζίνι που ανάγκασε τους Λευκαδίτες που ζούσαν μέσα στα τείχη του κάστρου της Αγίας Μαύρας να μετακινηθούν στη σημερινή τοποθεσία.

Το ακραίο τμήμα της πόλης βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και προστατεύεται από το Ιόνιο από την κυκλική αμμουδιά της Γύρας που περιβάλλει το βορειοδυτικό άκρο του νησιού. Η νέα πρωτεύουσα σημαδεύτηκε με καταστρεπτικούς σεισμούς, με εκείνον του 1825 να γίνεται η αιτία να ξανακτιστεί η πόλη σύμφωνα με τον αγγλικό αντισεισμικό κανονισμό. Τότε τα σπίτια απέκτησαν και την επένδυση από λαμαρίνα, βαμμένη σε διάφορα χρώματα – τόσο χαρακτηριστική για την πόλη της Λευκάδας – που προσέφερε μόνωση και προστασία από την υγρασία. Τόσο κοντά στην Στερεά, δεν θα μπορούσε να μην έχει αποκομίσει κοινά χαρακτηριστικά με την ηπειρωτική Ελλάδα στην αρχιτεκτονική των σπιτιών, με την τόσο επιδέξια αισθητική των Ηπειρωτών Μαστόρων.

Περιήγηση στην πόλη

Πρώτη εικόνα για το “νησί των ποιητών”, καθώς στρίβετε δεξιά στον δυτικό μόλο μετά τη γέφυρα, το Μποσκέτο. Ο “Κήπος των Ποιητών” δίπλα στην παραλία φιλοξενεί τις προτομές των σπουδαίων λογοτεχνών του νησιού. Άγγελος Σικελιανός, Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, Λευκάδιος Χερν, Δημήτρης Γολέμης και η λευκαδίτισα Κλεαρέτη.

Από τον δυτικό μόλο και τη μικρή γέφυρα στην παραλία έως τον Άγιο Μηνά εκτείνεται η βόλτα σας. Κατά μήκος του κεντρικού πεζοδρόμου διώροφα κτίρια με κατιφέδες, γεράνια και γιασεμιά στα μπαλκόνια διαδέχονται το ένα το άλλο. Ανεβαίνοντας θα συναντήσετε την κεντρική πλατεία με την εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα. Στη βορειοδυτική γωνία της κεντρικής πλατείας ξεχωρίζει το τριώροφο κτίριο της οικογένειας Σταματοπούλου, όπου στεγάζεται η νομαρχία. Σε ένα στενό του πεζόδρομου θα συναντήσετε το γεμάτο μνήμες Μουσείο Φωνογράφου. Παλιοί φωνόγραφοι, ραδιόφωνα, δίσκοι, φωτογραφικές μηχανές, διακοσμητικά, σφραγίδες, νομίσματα και φωτογραφίες γεμίζουν το μοναδικό στο είδος του μουσείο στην Ελλάδα. Ανάμεσα σε 50 φωνογράφους, θα δείτε το πρώτο ραδιόφωνο και το πρώτο ακορντεόν που ήρθαν στο νησί και την πρώτη εφημερίδα του Ιονίου Κράτους από το 1830 (Τηλ. 26450 21088).

Αναπόσπαστο κομμάτι της αρχιτεκτονικής παράδοσης της πόλης είναι οι εκκλησίες. Κοινό τους χαρακτηριστικό το μεταλλικό καμπαναριό τους που υπαγορεύθηκε από την ανάγκη αντισεισμικής προστασίας. Η παλαιότερη (1687) είναι ο Άγιος Σπυρίδωνας στο κέντρο της πόλης. Στο κέντρο της αγοράς ο ναός του Παντοκράτορα (1699), όπου πίσω από το ιερό βήμα βρίσκεται ο τάφος του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη. Ο Άγιος Μηνάς δίπλα ξεχωρίζει για το εξαιρετικό ξυλόγλυπτο τέμπλο του.

Συνέχεια της περιήγησής σας έχει ο Ναός του Παντοκράτορα. Σε ένα στενό το σπίτι όπου γεννήθηκε ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης, κοντά και το σπίτι του Άγγελου Σικελιανού που περιμένει την αναστήλωση του. Από τα πολύχρωμα στενά θα στρίψετε για τη δημόσια βιβλιοθήκη που στεγάζεται στο αρχοντικό Ζουλίνου και διαθέτει μια συλλογή εικόνων της μεταβυζαντινής περιόδου. Συνεχίζοντας, θα βρεθείτε μπροστά στο ωραιότατο κτίριο της Φιλαρμονικής. Στο ισόγειο του δημαρχείου τέλος, στην άκρη της πόλης προς Αϊ Γιάννη, μπορείτε να επισκεφτείτε το Αρχαιολογικό Μουσείο. Μικρό και σημαντικό στεγάζεται στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Λευκαδίων. Παρουσιάζει εκθέματα που καλύπτουν μια μεγάλη χρονική περίοδο, που ξεκινά από τη μέση παλαιολιθική εποχή (200.000 – 35.000 π.Χ.) και φτάνει έως τους ύστερους ρωμαϊκούς χρόνους. Στο μουσείο εκτίθενται σε ξεχωριστή αίθουσα τα ευρήματα των ανασκαφών του Γερμανού αρχαιολόγου Γουλιέλμου Δαίρπφελντ με εργαλεία, κεραμικά, χάλκινα, κοσμήματα και κτερίσματα τάφων, κυρίως από την αρχαία Νήρικο, το Νυδρί, τη Χοιροσπηλιά στην Εύγηρο και από τη σπηλιά στο Φρύνι. Ανάμεσα στα εκθέματα και μια πήλινη φιάλη από την πρώιμη εποχή του Χαλκού κι ένα πήλινο ειδώλιο γυναικείας μορφής του 3ου αιώνα π.Χ. Τηλ. 26450 21635

Η λιμνοθάλασσα στη Γύρα

Οικισμοί, ερωδιοί, ιχθυοτροφεία, μύλοι… Ένας ολόκληρος κόσμος. Η λιμνοθάλασσα της Γύρας που “ξεδιπλώνεται” και δίνει ζωή στην πόλη. Η λιμνοθάλασσα χωρίζεται στα δύο από μια θαλάσσια διώρυγα. Στη δυτική βρίσκεται το ιβάρι (παλιές κατασκευές από καλάμι ιχθυοτροφείου), το ιχθυοτροφείο που μεταξύ άλλων βγάζει και το περίφημο αυγοτάραχο. Οι φίλοι του ανέμου απολαμβάνουν εδώ το αγαπημένο τους άθλημα, το ‘κάιτ σερφ’. Ο δρόμος 8χλμ που την περικυκλώνει προσφέρεται για περίπατο και για ποδηλασία. Γύρω βρίσκονται οι παραλίες Γύρα, Αϊ Γιάννης, Μύλοι, Κάστρο και Αμμόγλωσσα. Αξίζει να επισκεφτείτε τον ναό της Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου ( 15ου αιώνα), την κόκκινη βίλα Καλκάνη και το ερειπωμένο μεταπολεμικό κτίριο του Ταμείου Αρωγής Οινοπαραγωγών Λευκάδας.

Το Κάστρο της Αγίας Μαύρας

Δεσπόζει στην είσοδο του νησιού και είναι το παλαιότερο μνημείο της Λευκάδας που έμελε να γίνει το επίκεντρο όσων θέλησαν να την κατακτήσουν. Όταν το 1293 ο Φράγκος ηγεμόνας Ιωάννης Ορσίνι πήρε το νησί για προίκα του, έχτισε στην είσοδο του νησιού ένα μεσαιωνικό φρούριο για την προστασία του νησιού. Σήμερα αποτελεί ένα από τα πιο επιβλητικά μεσαιωνικά κτίσματα στην Ελλάδα, πρότυπο οχυρωματικής τέχνης και εξακολουθεί να είναι επίκεντρο επισκεπτών. Στη βόλτα σας στο εσωτερικό του από το βορειοδυτικό άκρο με τον φάρο έως το ανατολικό με την εκκλησία της Αγίας Μαύρας, θα δείτε ερείπια κτιρίων της Ενετοκρατίας.

Κείμενο: του Γ.Σεφεριάδη

ana.gr

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.