Η Αρχόντισσα του βορειοανατολικού Παρνασσού.

Συνήθως, τους τουρίστες και το νεανικό πλήθος μαγνητίζουν οι Δελφοί, η Αράχωβα και η δυτική πλευρά του Παρνασσού. Αξίζει όμως να βρεθείτε και από την «άλλη πλευρά», με γραφικά, παραδοσιακά και πιο ήσυχα μέρη. Για όσους επιθυμούν πιο ήσυχες διακοπές και ξεκούραστες διακοπές η Αμφίκλεια είναι το ιδανικό μέρος.

Αμφίκλεια

Η πόλη της Αμφίκλειας, βρίσκεται χτισμένη στις υπώρειες του Παρνασσού και συγκεκριμένα στην πλαγιά το «Πλάι». Οι άλλοι οικισμοί που αποτελούν το πάλαι ποτέ Δήμο Αμφίκλειας, βρίσκονται στη λεκάνη του Βοιωτικού Κηφισού(Δρυμαία, Παλαιοχώρι)στις κλιτύες του Καλλίδρομου (Τιθρώνιο,Ξυλικοί) και στις κλιτύες της Οίτης(Μπράλος).
Η Αμφίκλεια διατηρεί το όνομά της από την αρχαιότητα, ενώ κατά τη Φραγκοκρατία ονομάστηκε Δαδί .Οι κάτοικοί της λάτρευαν το Θεό Διόνυσο και μάλιστα υπήρχε μαντείο, που Διόνυσος οίδετι χρησμούς έδινε! Αργότερα, ο Φίλιππος της Μακεδονίας κατεβαίνοντας νοτιότερα, τα σάρωσε όλα…και βέβαια δεν σεβάστηκε την Αμφίκλεια! Στη διάρκεια των χρόνων, η Αμφίκλεια γνώρισε πάρα πολλούς κατακτητές. Πέρασαν Φράγκοι ,πέρασαν Τούρκοι και επιτέλους το 1863 ξημέρωσε η άσπρη μέρα της ελευθερίας.
Πηγαίνοντας εκεί λοιπόν θα δείτε αρκετά μνημεία διαφορετικών πολιτισμών και τεχνοτροπιών. Πολιτιστικά η Αμφίκλεια είναι μια ιδιαίτερη πόλη. Σημαντική η αρχιτεκτονική της (θεωρείται διατηρητέος οικισμός),πανέμορφα παραδοσιακά καλντερίμια, μεγαλοπρεπέστατες εκκλησίες, απείρου κάλλους βρύσες και υπέροχες πλατείες συνθέτουν την εικόνα της Αμφίκλειας. Μια εικόνα μοναδική αν προσθέσουμε τη φυσική ομορφιά της περιοχής!

Αμφίκλεια , πλατεία χωριού

Αξίζει να δείτε…
Δείτε λοιπόν το μεσαιωνικό πύργο Παλαιόπυργο, στην Ακρόπολη της Αρχαίας Αμφίκλειας. Η θέα στην κοιλάδα από όπου περνάει ο Κηφισός ποταμός είναι πραγματικά θαυμάσια. Περπατήστε και χαζέψτε τα εντυπωσιακά αρχοντικά με τις αυλές τους γεμάτες λουλούδια. Χαθείτε μέσα στα σοκάκια και ανακαλύψτε πανέμορφες πέτρινες βρύσες και όμορφες γραφικές γωνιές.

Στο πάνω μέρος της πόλης βρίσκεται ο παλιός συνοικισμός που διατηρεί τον παραδοσιακό χαρακτήρα του. Μπορείτε να περπατήσετε στα σοκάκια του παραδοσιακού οικισμού, του παλιού χωριού δηλαδή, που βρίσκεται στην πλαγιά του βουνού, πιο συγκεκριμένα ότι υπάρχει πάνω από την άνω πλατεία, μπορεί να κουραστείτε λίγο αλλά αξίζει τον κόπο γιατί εκεί θα δείτε πολύ ωραία αρχοντικά και πετρόκτιστα σπίτια, ωραία πλακόστρωτα σοκάκια και παλιές αλλά καλά διατηρημένες πετρόκτιστες βρύσες σχεδόν μια σε κάθε γειτονιά. Τέλος μια βόλτα στον περιφερειακό δρόμο που διασχίζει την πόλη από ψηλά στην πλαγιά του βουνού θα σας αποζημιώσει με την καταπληκτική θέα που έχει.

Το Μουσείο Άρτου, το μοναδικό Μουσείο άρτου σε όλη την Ελλάδα και ένα από τα 5 που υπάρχουν σε όλη την Ευρώπη, σας περιμένει να το επισκεφθείτε. Ανήμερα στην κατεξοχήν γιορτή-προσευχή για την καλή σοδειά, της «Μεσοσπορίτισσας» Παναγίας, επέλεξαν οι φορείς να ανοίξουν στο πλατύ τοπικό και ξένο κοινό το καινούργιο εθνογραφικό «Μουσείο Άρτου» στην Αμφίκλεια της Φθιώτιδας.

Αμφίκλεια , Μουσείο Αρτου

Κάθε δύο χρόνια διοργανώνεται Έκθεση ψωμιού, στην οποία εκτίθενται όλα τα είδη του ψωμιού, που έφτιαχναν και φτιάχνουν ακόμη οι κάτοικοι της Αμφίκλειας. Και φυσικά πολλοί είναι οι επισκέπτες που κατακλύζουν την έκθεση, μιας και έχει αποκτήσει μεγάλη φήμη για να δουν αλλά και να αγοράσουν τα ψωμιά που εκτίθενται. Στις αίθουσες του Μουσείου μπορείτε να δείτε τις φωτογραφίες, τις αναπαραστατικές εικόνες, το υλικό από τον αγροτικό βίο, θα μάθετε για την πορεία της καλλιέργειας του σιταριού. «Από τον σπόρο στο αλεύρι» και την επεξεργασία του «Από το αλεύρι στο ψωμί» θα μυηθείτε στη διατροφική και συμβολική σημασία του ψωμιού.
Υπάρχει όμως και μια ενδιαφέρουσα λαογραφική συλλογή που πρέπει να επισκεφτείτε για να γνωρίσετε τα ήθη και έθιμα του τόπου. Το Κέντρο Έρευνας της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών αναπτύσσει τελευταία μια νέα μουσειακή πολιτική προσφέροντας το επιστημονικό υπόβαθρο και συμμετέχοντας στο σχεδιασμό και τη δημιουργία εξειδικευμένων τοπικών μουσείων στην περιφέρεια, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του για την έρευνα, μελέτη και προβολή του λαϊκού πολιτισμού και της ανταποδοτικότητας προς αυτούς που αποτελούν τη βάση του γνωστικού του αντικειμένου. Οι εξειδικευμένοι συνεργάτες του Κέντρου Λαογραφίας σε συνεργασία και με βάση την πλούσια συλλογή του τοπικού πολιτιστικού συλλόγου «Δαδιώτικη Εστία» και σε στενή συνεργασία με αυτόν δημιούργησαν ένα μουσείο στο πλαίσιο της «περιφερειακής εθνογραφίας» με συστηματική έρευνα που αντλεί πληροφορίες και τεκμηριωτικό υλικό από την προφορική παράδοση.

Ο σαφής παιδευτικός αφηγηματικός χαρακτήρας της έκθεσης καθίσταται πόλος για έρευνα, μελέτη, μάθηση και ψυχαγωγία αλλά και κοινωνική ευαισθητοποίηση και προβληματισμό. Το Λαογραφικό Μουσείο διαθέτει περισσότερες από 120 ντόπιες παραδοσιακές φορεσιές, οι περισσότερες των οποίων είναι αυθεντικές και χρονολογούνται από τα τέλη του 19ου και προέρχονται από δωρεές κατοίκων της Αμφίκλειας. Τέλος υπάρχει μια πλούσια συλλογή από αντικείμενα του παρελθόντος, εργαλεία, σκεύη τα οποία βρίσκονται στο Πνευματικό Πολιτιστικό Κέντρο και σε ένα ειδικά διαμορφωμένο χώρο μπορεί κανείς να δει τις συλλογές του αείμνηστου Δαδιώτη Πρωθυπουργού, Αθανάσιου Ευταξία.

Μουσείο «Ακαδημαϊκός Γεώργιος Λ.Σκλαβούνος» Το Μουσείο εγκαινιάστηκε τον Δεκέμβρη του 2010,στεγάζεται σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο στο Δημαρχείο Αμφίκλειας. Ο Γ.Σκλαβούνος με το πρωτοποριακό του σύγγραμμα «Ανατομική του Ανθρώπου», που εξέδωσε το 1906 αποτέλεσε βιβλίο σταθμό στη μελέτη της ανατομικής του ανθρώπου. Επίσης, υπήρξε από τα ιδρυτικά και πιο δραστήρια μέλη της Ακαδημίας Αθηνών, όταν ιδρύθηκε το 1926.Στην πορεία του ως ανατόμος ο οποίος ήταν 39 χρόνια καθηγητής Ανατομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και ιδρυτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, οργάνωσε και λειτούργησε το ανατομείο του Πανεπιστημίου Αθηνών, δημιούργησε μουσείο και έκανε πλήθος ανατομικών παρασκευασμάτων για την άρτια εκπαίδευση των φοιτητών.

Οι εκκλησίες και τα ξωκλήσια είναι γεγονός είναι πάρα πολλά, δείχνοντας έτσι το ισχυρό θρησκευτικό συναίσθημα των Δαδιωτών. Μέσα στην πόλη υπάρχουν τέσσερις μεγάλες εκκλησίες χτισμένες σε ρυθμό βασιλικής με τα παρεκκλήσια τους. Αξίζει να κατεβείτε με τα πόδια στη χαράδρα που βρίσκεται στην ανατολική είσοδο της πόλης. Εκεί θα δείτε το εκκλησάκι της Αγίας Ιερουσαλήμ, χτισμένο σε μια σπηλιά. Το τοπίο και το περιβάλλον είναι πραγματικά μαγευτικά και θα σας ενθουσιάσουν!

Στην περιοχή Περδικόβρυση αξίζει να δείτε το εκκλησάκι του Άι Γιάννη του Κυνηγού. Είναι κτίσμα του 12ου αιώνα και διαθέτει σπάνιες τοιχογραφίες. Γύρω του το τοπίο είναι πολύ όμορφο και μοσχοβολάει ρίγανη. Καθίστε στο διαμορφωμένο χώρο με τα ξύλινα τραπέζια, απολαύστε το φαγητό σας, αν έχετε κάτι πρόχειρο μαζί σας και δροσιστείτε με το κρυστάλλινο νερό της βρύσης.

Μόλις 5 χλμ. από την πόλη θα συναντήσετε το Μοναστήρι της Γαυριώτισσας, που ιδρύθηκε στα βυζαντινά χρόνια. Κατά την τουρκοκρατία λειτουργούσε εκεί κρυφό σχολειό, ενώ στον ξεσηκωμό του 1821 αποτελούσε κέντρο και ορμητήριο των αγωνιστών από τον τουρκικό ζυγό.

Άλλες ενδιαφέρουσες κοντινές εκδρομές που μπορείτε να κάνετε είναι στην Αγόριανη, το μπαλκόνι του Παρνασσού, όπως την αποκαλούν, που είναι πνιγμένη στο πράσινο, στην ιστορική Γραβιά και σε άλλα γραφικά χωριουδάκια εκεί τριγύρω.

Διαμονή

Αν και γνωστή από χρόνια στους μυημένους του σκι, η Αμφίκλεια διατηρεί την ηρεμία και την παράδοσή της, αλλά και την ιδιαίτερη ομορφιά του Παλαιού Οικισμού της αμφιθεατρικά χτισμένου, στους πρόποδες του Παρνασσού, τα πέτρινα αρχοντικά της, πολλά από τα οποία κατοικούνται παραμένουν ανέγγιχτα από το χρόνο, ταξιδεύοντας τον επισκέπτη σε άλλους καιρούς. Η διαμονή σας όπου και αν μείνετε θα είναι φανταστική.

Ξενώνας Κυριακή μέσα στην φύση και συνάμα πλάι στον πολιτισμό ο ξενώνας Κυριακή προορίζεται να είναι μια όαση νοσταλγίας και χαλάρωσης στην καθημερινότητά σας. Στον ξενώνα επίσης μπορείτε να απολαύσετε παραδοσιακά φαγητά, κατόπιν συνεννόησης βέβαια με την ιδιοκτήτρια.

Δαδί Αρχοντικού Παρνασσού ένα παλιό αλλά πολύ όμορφο κτίσμα του 19ου αιώνα, μαζί με πολύ μεράκι για επικοινωνία και φιλοξενία ήταν οι αφορμές για να δημιουργηθεί ο ξενώνας Δαδί. Μετά από μια σοβαρή ανασκευή με στόχο να εξασφαλιστούν όλες οι ανέσεις, αλλά και με σεβασμό στην ιστορία του παλαιού αρχοντικού ,ώστε να μην αλλοιωθούν το ύφος, το χρώμα και η αίγλη του, ολοκληρώθηκε το όραμα των ιδιοκτητών για ένα χώρο φιλόξενο και φιλικό.

Αγρόκτημα Αμφίκαια Δεκαέξι παραδοσιακά σπίτια, πετρόχτιστα τα πιο πολλά, είναι τα ιδανικά καταφύγια για τον επισκέπτη. Ανεξάρτητα, για να χαρίζουν γαλήνη. Κοντινά, το ένα στο άλλο, για να σχηματίζουν μια φιλική γειτονιά. Πανέμορφα, για να συμπληρώνουν το τοπίο .Οι φωτεινοί εσωτερικοί τους χώροι, δροσεροί το καλοκαίρι και γεμάτοι από τη θαλπωρή που χαρίζει η κεντρική θέρμανση και το τζάκι το χειμώνα, είναι φτιαγμένοι με προσοχή στην κάθε λεπτομέρεια, διακοσμημένοι με λιτότητα, φινέτσα και γούστο και εξοπλισμένοι σύμφωνα με τις πιο σύγχρονες προδιαγραφές, ώστε να μη σας λείψει τίποτα. Οι πέτρινοι τοίχοι του σας υπόσχονται απομόνωση. Τα μεγάλα τους παράθυρα σας φέρνουν μέσα στο τοπίο .Οι κήποι του αγροκτήματος, τα στεγασμένα κιόσκια και οι κοινόχρηστοι χώροι που τα περιβάλλουν, σας επιτρέπουν να κινηθείτε ελεύθερα, να πάρετε μέρος στις αγροτικές δραστηριότητες – ανάλογα με την εποχή – και να γνωριστείτε με τους γείτονές σας, αν το επιθυμείτε.

Τα νεόκτιστα ενοικιαζόμενα επιπλωμένα διαμερίσματα 4 κλειδιών Ζάγγου, με σεβασμό στην ιστορία και στο περιβάλλον της περιοχής και ακολουθώντας τα πρότυπα αρχιτεκτονικής του τόπου, προσφέρουν πολυτέλεια, άνεση, ποιότητα και αποτελούν τον πλέον κατάλληλο χώρο για τις αποδράσεις σας. Οι χώροι υψηλής αισθητικής του συγκροτήματος σε συνδυασμό με την άψογη εξυπηρέτηση του προσωπικού και την πολύπλευρη εξυπηρέτηση που προσφέρει η διεύθυνση ,εξασφαλίζουν στο μέγιστο τις ιδανικές μέρες χαλάρωσης.

Διασκέδαση

Στις ταβέρνες της Αμφίκλειας μπορεί ο επισκέπτης να γευθεί την παραδοσιακή κουζίνα με τα υπέροχα ψητά σούβλας και στα κάρβουνα, το παραδοσιακό κοντοσούβλι, το κοκορέτσι και το σπληνάντερο, τις παραδοσιακές πίτες με τα πλαστά φύλλα, το φρέσκο ντόπιο ελαιόλαδο, το μάσκουρι (είδος τυριού που κατασκευάζεται αποκλειστικά από τους κτηνοτρόφους της περιοχής, να πιει το γευστικότατο ντόπιο βαρελίσιο κρασί και ότι άλλο επιθυμεί.

Πού θα φάτε Στην Αμφίκλεια, θα βρείτε την ταβέρνα «Μερεντίτης». Στην Πολύδροσο, θα πάτε στο μεζεδοπωλείο «Εν Παρνασσώ» και στην ταβέρνα «Μάγος», στην έξοδο του χωριού προς τα χιονοδρομικά κέντρα. Στην Αγόριανη, γνωστές για τα κρεατικά τους είναι οι ταβέρνες «Νίκος», «Γκρίζα Αρκούδα», «Κουτούκι» και «Μπαλκόνι της Αγόριανης», και στο δρόμο για τα το Λιβάδι το «Le Grand Chalet» για καφέ και γλυκό με μοναδική θέα και βέβαια πάρα πολλά café για να απολαύσετε τον ζεστό καφέ σας, ή το ποτό σας το βράδυ κοντά στο αναμμένο τζάκι!

Δραστηριότητες

Αφού αποφασίσατε να επισκεφτείτε την Αμφίκλεια, το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν θα βαρεθείτε, ενώ μάλλον δεν θα σας φτάνουν οι μέρες για να τα κάνετε όλα.

Σαν πρώτη εξόρμηση φυσικά θα είναι να πάτε στο χιονοδρομικό κέντρο του Παρνασσού, το πιο φημισμένο και το καλύτερο της χώρας. εκεί θα περάσετε ευχάριστα την ώρα σας είτε κάνοντας σκι είτε πίνοντας τον καφέ σας.

Κατεβαίνοντας από το χιονοδρομικό κέντρο, δίπλα στο δρόμο μπορείτε να δείτε τον Βοιωτικό Κηφισό να ρέει με άφθονο νερό λόγω της εποχής και αν ρωτήσετε θα σας δείξουν, πώς να πάτε σε σημείο στο ποτάμι με μεγάλα πλατάνια και γραφικά γεφυράκια, όπου μπορείτε να θαυμάσετε τον ποταμό σε όλη του την μεγαλοπρέπεια.

Για να γνωρίσετε καλύτερα το δάσος του Δαδιού, δεν έχετε παρά να ακολουθήσετε κάποιες από τις δραστηριότητες που σας προτείνω, ανάλογα βέβαια με τις δυνατότητες σας.

Ποδηλασία βουνού & downhill στην περιοχή της Αμφίκλειας και συγκεκριμένα στον Παρνασσό, έχει επισκευαστεί και καθαριστεί ένα παλιό μονοπάτι που μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε για πεζοπορία, είτε για ποδήλατο. Το μονοπάτι που έχει διανοιχτεί μέχρι στιγμής έχει μήκος 3 χλμ.

Ορειβασία-πεζοπορία στον Παρνασσό δεν ήταν άγνωστη από την αρχαιότητα, βέβαια όχι από πλευράς φυσιολατρικής αλλά θρησκευτικής. Σήμερα υπάρχουν πολλά μονοπάτια, άλλα κοντεύουν να κλείσουν, άλλα διατηρούνται και άλλα καθαρίζονται κυρίως με ιδιωτική πρωτοβουλία.

Ένα είναι σίγουρο ότι και αν κάνετε, θα σας μείνει μια αξέχαστη εμπειρία!

Παραδοσιακά προϊόντα

Όλα τα παρασκευάσματα (πρεβέντες, κουλούρες, γλυκά) έχουν βάση το σιτάλευρο και το καλαμποκάλευρο. Πρεβέντες λογιών λογιών: νυφιάτικες μελωμένες και πασπαλισμένες με ζάχαρη, η πρεβέντα του αγρότη, του τσοπάνη, του σπιτιού και πάρα πολλές του γάμου και για κάθε στιγμή της ζωής μας από τη γέννηση μέχρι το θάνατο, όλες καλοκεντημένες με παραδοσιακό τρόπο, με το ίδιο το ζυμάρι από τις γυναίκες της Αμφίκλειας. Παξιμάδια, φταλιές, κουλούρες, μπομπότες, μπακλαβάς, τηγανίτες, σαμάτα αμυγδαλωτά, καρυδάτα και πολλές άλλες λιχουδιές.

Έθιμα και εκδηλώσεις

Οι κάτοικοι της Αμφίκλειας είναι προσηλωμένοι με ευλάβεια στις παραδόσεις τους. Παράλληλα διατηρούν στο ακέραιο όλα τα ρουμελιώτικα έθιμα, όπως τους λάκκους το Πάσχα, τη γιορτή της Αναλήψεως (γιορτή των κτηνοτρόφων),τα παραδοσιακά Χριστούγεννα. Αξιοσημείωτες είναι και οι Απόκριες με το άναμμα τεράστιων φωτιών (Χέι) και την παρέλαση μασκαράδων, όπου χαλάει ο κόσμος στο γλέντι. Επίσης την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς γίνεται υπαίθριο ψήσιμο «κοντοσουβλίου» 120 μέτρων, το οποίο διατίθεται δωρεάν στους επισκέπτες. Ενώ κάθε Καθαρή Δευτέρα μοιράζεται στη κάτω πλατεία δωρεάν παραδοσιακή φασολάδα. Μοναδική πανελλαδικά είναι και η γιορτή του ψωμιού. Επίσης θα πρέπει να βρίσκεστε εκεί στην Εμποροπανήγυρη (18-24) Σεπτεμβρίου, στα πανηγύρια της 6 Αυγούστου Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, γιορτάζει η Ιερά Μονή Δαδιού και είναι τοπική εορτή για την πόλη, την παραμονή του Αγίου Νικολάου, όπου προσφέρεται «ο χόνδρος» παρασκεύασμα από σιτάρι.

Πώς θα πάτε…

Από την εθνική Αθηνών –Λαμίας στρίβετε δεξιά στο ύψος του Κάστρου προς τον Ορχομενό.Μετά την Λειβαδιά ακολουθείτε τις πινακίδες που σας φέρνουν μέσα από την Τιθορέα στην Αμφίκλεια.

Η Αμφίκλεια είναι μια πόλη που αξίζει να επισκεφθείς ,καλή διασκέδαση!

Πηγή Athenspress.gr