Μικρά και μεγάλα χωριά μοιράζονται καταπράσινες πλαγιές, ξενώνες για δύο ή περισσότερους, με παράθυρο σε ένα πανέμορφο ελατοδάσος, ενώ παραδοσιακά ταβερνάκια σερβίρουν τις πιο ονειρεμένες λιχουδιές, και όλα αυτά δίπλα σε μια εύφορη κοιλάδα! Γνωρίστε το Βουτύρο και τα χωριά της Ποταμιάς, το τουριστικό πρόσωπο της Ευρυτανίας.

Ο Καρπενησιώτης, ο πιο ξακουστός ποταμός της ανατολικής Ευρυτανίας, παρ’ όλο που κυλά ορμητικά, όταν αγγίζει την κοιλάδα της Ποταμιάς «ημερεύει» αλλάζοντας πρόσωπο…

Ακολουθώντας το δρόμο που χάραξε η πορεία του κατευθυνθήκαμε νότια, από Καρπενήσι για Προυσό, αποφασισμένοι να γνωρίσουμε την πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή του νομού. Έχοντας πάντα στ’ αριστερά μας το ποτάμι, το αφήσαμε να μας οδηγήσει στα μονοπάτια των πιο τουριστικών οικισμών, για να τα ανακαλύψουμε ένα προς ένα…

ΓΟΡΙΑΝΑΔΕΣ
Το ήσυχο χωριουδάκι ήταν σκαρφαλωμένο σε μια πλαγιά, «βλέποντας» στην καταπράσινη έκταση του Saloon Park και τους δεκάδες επισκέπτες που επιδίδονταν στα αγαπημένα τους αθλήματα…. Ένας δρόμος, μια εκκλησιά, και στη άκρη του η ταβέρνα Αγνάντιο, που έκανε τη διαφορά.κόντρα στην κοινή τακτική των εστιατορίων που λειτουργούσαν μόνο Σαββατοκύριακο, παρέμενε ανοιχτή κάθε μέρα. Στο υπερυψωμένο μπαλκόνι της, απολαύσαμε -πάνω από μία φορά- το καλύτερο ψαρονέφρι της επικράτειας…

Πίσω, στον κεντρικό δρόμο, προσπεράσαμε τη φημισμένη για τη φρέσκια πέστροφα ταβέρνα Μεσαμπελιά και βάλαμε στόχο τους Κορυσχάδες.

Η κακοκαιρία που μας συντρόφευε από το πρωί δεν έλεγε να υποχωρήσει, αλλά αυτή τη φορά δεν παραπονεθήκαμε, καθώς το θέαμα που μας επιφύλασσε ήταν το λιγότερο …ατμοσφαιρικό. Η ευχή μας να βλέπαμε την Ευρυτανία έστω κι ελάχιστα χιονισμένη κατά κάποιον τρόπο εισακούστηκε, όταν στα αριστερά μας, στις πιο χαμηλές πλαγιές της Καλιακούδας, με φόντο το ψηλά έλατα, είδαμε κατάλευκα σύννεφα να γεννιούνται, γεμίζοντας αργά και παίρνοντας διαφορετικά σχήματα, ανάλογα με την πνοή του ανέμου.

ΚΟΡΥΣΧΑΔΕΣ
Παίρνοντας στο κατόπι ένα από αυτά στα δεξιά μας, ανηφορίσαμε τις λιγοστές στροφές μέχρι τουςΚορυσχάδες…

Μόλις φτάσαμε, επιχειρήσαμε μια πρώτη αναγνωριστική βόλτα γύρω από την πλακόστρωτη πλατεία της εκκλησίας του Αγίου Αθανασίου. Παγκάκια «ξεκουράζονταν» ολομόναχα στη σκιά αιωνόβιων πλατάνων, αναπαλαιωμένα αρχοντικά έπαιζαν το ρόλο καλόγουστων ξενώνων και στο κέντρο βασίλευε ο «άρχοντας του χωριού», το πέτρινο σχολειό, που σήμερα αποτελεί το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης. Μάλλον είχαμε έρθει αργά, αφού όσες φορές κι αν χτυπήσαμε, η πόρτα του διατηρητέου μνημείου παρέμενε ερμητικά κλειστή. Ψάξαμε την «πηγή» των μοναδικών φωνών που ακούγονταν, προς εύρεση κάποιου αρμοδίου. Μπαίνοντας στο «κάτι ανάμεσα σε καφενείο, τσιπουράδικο και παντοπωλείο» μαγαζάκι, αντικρίσαμε καθισμένα -κάτω από τη μεγάλη αφίσα του Άρη Βελουχιώτη- δύο γεροντάκια. Η χαρά τους για την άφιξη των νεοφερμένων δεν κρυβόταν, κι έτσι δεν τους χαλάσαμε χατίρι. Στη ζεστασιά της παρέας τους μάθαμε ότι το 45 ετών μαγαζί αποτελούσε παλιότερα το σημείο συνάντησης του χωριού και μην έχοντας ξεχάσει τα αρχικά μας σχέδια, ανακαλύψαμε ότι ο ένας εκ των δύο -ο ιδιοκτήτης- ήταν και ο «κλειδοκράτορας» του μουσείου! Με τα κλειδιά πλέον στο χέρι, «εισχωρήσαμε» στο πιο σημαντικό κτίσμα των Κορυσχάδων.

Όντας αδέσμευτοι από ξεναγούς και λοιπούς καθοδηγητές, ήμασταν προετοιμασμένοι για μερικά γρήγορα «κλικ» της μηχανής -και να γυρίσουμε πάλι πίσω-, αλλά το νέο του ερχομού μας οδήγησε στα… χνάρια μας ακόμα έναν κάτοικο. Ο Κώστας Σαρρής εμφανίστηκε από μόνος του και, εμφανώς απολαμβάνοντας το ρόλο του ομιλητή, μοιράστηκε μαζί μας τις εφηβικές του εμπειρίες από την πρώτη συνεδρίαση του συμβουλίου της «Κυβέρνησης του Βουνού» το 1944. Ακούγοντας την άψογη αφήγηση ενός εκ των παρευρισκομένων ακροατών -στις τρεις τελευταίες σειρές της κατάμεστης αίθουσας-, το φωτογραφικό αρχείο του Σπύρου Μελετζή απέκτησε ζωή. Αφού πλέον τα μάθαμε όλα, ευχαριστήσαμε τον πρώην δάσκαλο και, καθώς βγήκαμε από το μουσείο, ήταν σαν να βλέπαμε στα αλήθεια τα ορύγματα και τα κλαδιά που είχαν στηθεί τότε για να το καμουφλάρουν…

Κατά την έξοδό μας από τους Κορυσχάδες κοντοσταθήκαμε σε ένα μισογκρεμισμένο παλιό αρχοντικό, το σπίτι στο οποίο έμενε ο Κ. Σαρρής όταν ήταν 17 χρόνων και τώρα φιλοξενούσε στο εσωτερικό του τα καταπράσινα κλαδιά ενός δέντρου…

ΚΛΑΥΣΙ
Άλλο ένα μνημείο, θρησκευτικό αυτή τη φορά, έχριζε της προσοχής μας, έτσι -βγαίνοντας πάλι στο δρόμο- στρίψαμε αριστερά, για Κλαυσί.

Διασχίζοντας για πρώτη φορά την κοιλάδα, καταλήξαμε στην άλλη πλευρά της, στην καρδιά του κατάφυτου χωριού. Οι κάτοικοι, καθισμένοι στα τραπεζάκια των δυο ανοιχτών καφε-ταβερνείων-σνακ-ψησταριών και ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε, μας περιεργάζονταν εξερευνητικά. Κατάλαβαν αμέσως ότι είχαμε έρθει για την εκκλησιά και μας υπέδειξαν τον κάτοχο ενός ακόμα κλειδιού, τον παπα-Σπύρο.

Προς μεγάλη μας έκπληξη, το ψηφιδωτό που μας «έφερε» στο χωριό δεν βρισκόταν στη κεντρική εκκλησία πίσω μας και, απορώντας πού μας πάει ο παπάς, τον ακολουθήσαμε…

Στην άκρη ενός στενού μονοπατιού συναντήσαμε ένα κτήριο που δεν θύμιζε διόλου εκκλησιά. Η πύλη άνοιξε, ένα μεγάλο ψηφιδωτό δάπεδο αποκαλύφθηκε και ο παπα Σπύρος μάς αφηγήθηκε όλη την ιστορία…

Στη συγκεκριμένη περιοχή, η οποία παλιά ήταν χωράφι, μια μεγάλη πλημμύρα φανέρωσε το ’55 ένα ψηφιδωτό δάπεδο με διαστάσεις 28×18μέτρα. Αρχικά, οι αρχαιολόγοι πίστεψαν ότι ανακάλυψαν το παλάτι του Ευρύτου, του βασιλιά της Ευρυτανίας, αλλά μετά από έρευνες απέδωσαν το εντυπωσιακό καλλιτέχνημα σε εκκλησία του 5ου αιώνα, αφιερωμένη στον Αγ. Λεωνίδη.

Η εκκλησία είχε μάλλον καεί, όπως άλλωστε φαινόταν από τις ψηφίδες, στα σχέδια των οποίων δεν διακρίναμε καμία εικόνα, παρά μόνο συμβολισμούς και μοτίβα. Το γεγονός αυτό συνδέεται άμεσα με το όνομα του οικισμού, που «βαπτίστηκε» έτσι από τα δάκρυα που χυθήκαν μετά την καταστροφή του από τους Γαλάτες το 297 π.Χ.

Ο παπα-Σπύρος, πριν μας δώσει την ευλογία του, μας οδήγησε στην κάτω μεριά του χωριού, σε ένα κρυμμένο γεφυράκι του 1800, διαβρωμένο από τα νερά του Μυρισιώτη ποταμού. Έχοντας αυτό το απάτητο μονοπάτι στο μυαλό μας, συνεχίσαμε για τον επόμενο προορισμό μας, το Βουτύρο.

ΒΟΥΤΥΡΟ
Ήμασταν πια 9 χλμ. μακριά από το Καρπενήσι, βαθιά στην κοιλάδα της Ποταμιάς. Οι φήμες λένε ότι στο παρελθόν κάποια γυναίκα παρήγαγε και πουλούσε βούτυρο, αφήνοντας να ονομαστεί ο τόπος από την ιδιότητά της αυτή. Το Βουτύρο -ή Βούτυρο- φιλοξενεί πλέον λιγοστούς κατοίκους, αλλά το σκηνικό αντισταθμίζεται από τους δεκάδες επισκέπτες. Γύρω από τη μεγάλη εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, ο παραδοσιακός ξενώνας Αμαδρυάδες είναι από τους πιο φημισμένους. Για όσους θέλουν να συνδυάσουν ένα καλομαγειρεμένο γεύμα σε έναν κομψό περίγυρο, ιδανική επιλογή είναι ο Σπίθας. Δοκιμάστε ανεπιφύλακτα το συκώτι μοσχαριού με κρεμμύδια και κρασί και σίγουρα θα μας θυμηθείτε… Αφήνοντας γεύμα και ύπνο για πολύ αργότερα, ανεβήκαμε ακόμα πιο πάνω στο λόφο, για μια πανοραμική ματιά στο Καρπενήσι από το προαύλιο του ναού του Αγίου Ιωάννη.

ΠΑΛΙΟ ΜΙΚΡΟ ΧΩΡΙΟ
Γυρίζοντας ακόμη μια φορά την πλάτη μας στην πρωτεύουσα της Ευρυτανίας, οδηγήσαμε νότια μέχρι το Μικρό Χωριό. Το βρήκαμε στρίβοντας δεξιά και συνεχίσαμε λίγο ψηλότερα δίνοντας όλη μας την προσοχή στον παλιό οικισμό που καταστράφηκε από κατολίσθηση, το 1963.

Πέντε κελαρυστές βρύσες μας υποδέχτηκαν στην πλατεία του Παλιού Μικρού Χωριού, αποτελώντας σήμα κατατεθέν του οικισμού, από το 1925. Τα τραπεζάκια του απέναντι οινομαγειρείου, «Η κυρα-Μαρία», έμοιαζαν ιδιαίτερα ελκυστικά, χωμένα όπως ήταν κάτω από τον μεγάλο πλάτανο, δίπλα σε παρτέρια γεμάτα λουλούδια. Ακόμα πιο βαθιά στον δρόμο, στο café του «ζεστού» ξενώνα Studio Merses, ακριβώς δίπλα στο επιβλητικό καμπαναριό, απολαύσαμε συνοδεία espresso, την άπλετη θέα στους κυματιστούς λόφους της Καλιακούδας…

ΜΕΓΑΛΟ ΧΩΡΙΟ
Κατεβαίνοντας τις στροφές της πλαγιάς, στα δεξιά μας εμφανίστηκαν οι κόκκινες σκεπές από τα σπίτια του Μεγάλου Χωριού.

Η έδρα του δήμου Ποταμιάς -αριστερά στον κεντρικό δρόμο- δεν θεωρείται άδικα το πιο τουριστικό χωριό της κοιλάδας! Καλόγουστοι ξενώνες, γραφικά καφενεδάκια, μαγαζιά με προϊόντα τοπικής παραγωγής και ένα λαογραφικό μουσείο-κόσμημα.

Τα βήματά μας ηχούσαν στα πλακόστρωτα καλντερίμια και, ακολουθώντας τα νερά των πηγών που κυλούσαν στην άκρη κάθε μονοπατιού, κάναμε μια στάση στο εργαστήρι μιας πραγματικής καλλιτέχνιδας, της κας. Ελένης Δασκαλάκη. Μετά από μια ματιά στο εσωτερικό του, ανακαλύψαμε ότι τα περισσότερα έργα της είναι φτιαγμένα από τα πιο απλά, ανακυκλώσιμα υλικά και έχουν «μεταμορφωθεί» σε διακοσμητικά μεγάλης εικαστικής, αν μη τι άλλο, αξίας.

Περάσαμε από το cafe Παραμύθι, το μοναδικό που λειτουργεί και το βράδυ ως μπαράκι, και κατευθυνθήκαμε προς την πλατεία, για μια γεύση από τα παραδοσιακά προϊόντα Καρίπη. Μετά από αλλεπάλληλες δοκιμές, και κόντρα στα λόγια του ιδιοκτήτη ότι μπορούσαμε να κάνουμε την παραγγελία μας και από την Αθήνα, καταλήξαμε να φεύγουμε με μια σακούλα δώρα ο καθένας, από φρεσκότατους κουραμπιέδες, μέχρι πεντανόστιμες μαρμελάδες από μύρτιλο και βατόμουρο!

Για να ξαποστάσουμε επιτέλους από εικόνες και γνωριμίες μίας ακόμη γεμάτης μέρας, επιλέξαμε το καφενείο της Κυρα-Παρασκευής, ώστε να απολαύσουμε και ένα κομμάτι από το πιο ονομαστό γαλακτομπούρεκο! Μ’ ένα σμπάρο δυο τρυγόνια που λένε, ή μάλλον τρία, αφού ο ιδιοκτήτης του, Αλέξανδρος Καρβέλης, μας μίλησε για το ιδιαίτερο έθιμο του τόπου, αυτό των Καλημεράδων.

Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, ανήμερα των Φώτων οι άντρες χτύπαγαν τις πόρτες κάθε σπιτιού και, βαρώντας τα νταούλια τους, έλεγαν τα κάλαντα. Για να αντισταθούν στο κρύο έπιναν κι ένα ποτηράκι τσίπουρο, κάτι που έκανε τη μουσική τους απόδοση ακόμα πιο «θορυβώδη».

Βέβαια, το αστείο δεν είναι αυτό. Τα χρήματα που μάζευαν τα χρησιμοποιούσαν στον «ιερό σκοπό» της διοργάνωσης ολοήμερου γλεντιού, με προσκεκλημένο όλο το χωριό…

Πολύ λυπημένοι που θα χάναμε αυτό το πανηγύρι, αποφασίσαμε να κάνουμε ένα «γλέντι» μόνοι μας! Όταν ανακαλύψαμε ότι το μόνο που έλειπε από τον γραφικό οικισμό ήταν τα εστιατόρια, δεν ανησυχήσαμε.

Λίγα λεπτά μακριά βρισκόταν ο παραποτάμιος οικισμός του Γαύρου, που μπορεί να μην έχει άλλες ομορφιές, αλλά σίγουρα φιλοξενεί τις καλύτερες ταβέρνες της Ευρυτανίας. Επιλέξαμε το Χάνι, και στο ξύλινο εσωτερικό του γευτήκαμε τις πιο ονομαστές του λιχουδιές και ίσως το πιο δυνατό τσίπουρο που είχαμε δοκιμάσει. Στην υγειά της Ποταμιάς, φυσικά!

Πηγή: www.travelstyle.gr